Dr. Dyt. Gizem KÖSE, yaptığı sunumda açlık türleri ve beslenme farkındalığından bahsetti. Diyetisyen Dr. Gizem Köse, Sunum sonrası izleyicilerden gelen soruları yanıtladı. Sunumdan derlediğimiz notları haberimizde bulabilirsiniz.


İnsan vücudu gerekli fonksiyonları gerçekleştirmek için enerji ihtiyacı duyar. Bu enerji besinler ile sağlanmaktadır. Yaşamsal fonksiyonları gerçekleştirmek için vücutta olması gereken biyolojik döngü çeşitli nedenlerle bozulmaktadır. İçsel ve dışsal faktörlere bağlı olarak zaman zaman hücresel açlık farkedilmez ve bu durum günlük döngünün bozulmasına neden olur. İçsel faktörler içerisinde duygu ve düşünceler yer almaktadır. Fizyolojik olarak aç olmamıza rağmen stresli zamanlarda yemek yeme ihtiyacının duyulması, ders çalışırken atıştırmalıklar tüketilmesi hissiyatının varlığı bu duruma örnektir.

Dışsal faktörler; yakın çevre, davetler ve reklamlardır. Sinemaya gittiğimizde direkt mısır patlağı alma isteği bu duruma örnektir.
Hücresel (Biyolojik) açlık, Duyusal açlık ve Duygusal açlık olmak üzere 3 çeşit açlık türü vardır.
Hücresel açlık;  yaşam fonksiyonlarını gerçekleştirmek üzere ihtiyacımız olan enerjinin sağlanması için ortaya çıkan açlık hissidir.
Duyusal açlık ise fizyolojik olarak aç olmamıza rağmen, göz, tat ve koku gibi duyularımıza hitap eden ve duyu organlarımızdan elde ettiğimiz izlenimdir.
Yapılan reklam kampanyaları bireyleri etkilemektedir. Fiyat performans ve görsel açıdan daha iyi olduğu için bireyler fast food tarzı ürünleri daha çok tercih etmektedir.
Bir besini yerken hızlı olarak tüketip bitirince gözümüz ve dilin tat ama duygusu doygunluk hissine ulaşamamakta ve  bu nedenle gerçek doyum gerçekleşmemektedir. Vücutta doygunluk hissinin oluşması için öncelikle duyuların doyurulmasına ihtiyaç duyulmaktadır.

Duygusal Açlık

Duygu; nesne, olay veya bireylerin bizim iç dünyamızda uyandırdığı izlenimdir. Bu izlenimler; öfke, tiksinme, mutluluk, üzüntü, şaşırma ve korku gibi hisler şeklinde dışa yansır.Düşüncelerin sonu kaygıdır. Kaygı ve stress sonucu duygusal açlık oluşur. Diyet yapmalı mıyım? Et zararlı mı faydalı mı? Kaç kalori yersem kilo alırım? gibi düşünceler zihinsel açlığa neden olur. Bunun yanı sıra televizyon programlarında verilen yanlış bilgiler insanları duygusal açlığa itmektedir. Bu açlık türünde besinler açlığı giderememektedir. Farkındalık bu türde önemli bir aşamadır.

Yeme Farkındalığı

Farkındalık, içsel ve dışsal süreçleri beraberinde taşıyarak o anda olmak, bulunduğu anı yaşamaktır. Yeme farkındalığı ise, o anda tüketilen veya içilen besine odaklanmaktır. Televizyon izleme, ders çalışma gibi aktivitelerle karıştırılmadan sadece yemek yemeye odaklanılmalıdır. Büyük şehirlerde, iş yoğunluğu nedeniyle giderek yeme farkındalığı kaybolmaya başlamıştır.
Yeme farkındalığı duyusal, duygusal, hücresel ve diyet yaklaşımlarını beraberinde taşır. Ne yenildiğinden çok , önemli olan nasıl ve neden yeme davranışında olunduğu ve fiziksel açlık tokluk kavramları farkedilerek besinlerin tüketilmesidir.
Besinleri yavaş, hissederek ve farkına olarak tüketilmesi doygunluk oluşturur. Böylelikle kişi beslenme işlevini düzenli ve dengeli bir şekilde gerçekleştirebilir. Sağlıklı bir yemek yeme alışkanlığının kazanılması kilo kontrolünün de sağlanmasında yardımcı olacak faktörlerden biridir.