İstanbul Gelişim Üniversitesi (İGÜ) Sağlık Bilimleri Yüksekokulu (SBYO) Hemşirelik Bölümü öğretim elemanları ve öğrencileri, Sultanahmet’te bulunan sağlığın tarihi İstanbul Sağlık Müzesi’ni ziyaret etti.
1918 yılında Türkiye’nin ilk Sağlık Müzesi’nin kurulduğu tarihi binada açılan sergiye, Hemşirelik (Türkçe) Bölüm Başkanı
Dr. Öğr. Üyesi Canan Örüklü, Hemşirelik (İngilizce) Bölüm Başkanı
Dr. Öğr. Üyesi Funda Karaman, Hemşirelik (İngilizce) Bölümü
Arş. Gör. Ayşe Nur Yerebakan ve hemşirelik bölümü öğrencilerinin katılımıyla gerçekleşen ziyarette sağlığın tarihi gelişiminin görülme fırsatı yakalanmış oldu.
Sultanahmet tramvay durağının arkasında yer alan bu tarihi konak, 1918 yılında salgın hastalıklara karşı halkı bilinçlendirmek amacıyla kurulmuş olan bir Sağlık Müzesi’dir. Şair Nigar Hanım’a ait olan bu konak, tarih boyunca birçok kuruma ev sahipliği yapmış olmakla birlikte, 1. Dünya Savaşı yıllarında Milli Müdafaa Cemiyeti tarafından da kullanılmıştır.
1918-1989 yılları arasında Sağlık Müzesi olarak kullanılan konak, bugünkü Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi tarafından 1920-1921 yılları arasında kullanılmış, aynı zamanda İstanbul Sağlık Müdürlüğü Ek Hizmet Binası olarak da bir dönem hizmet vermiştir.
2007 yılında yeniden Sağlık Müzesi olarak kullanılmak üzere çalışmalara başlanmış, orijinal haline geri kavuşturulması amacıyla 2011 yılında restorasyona girmiştir. Günümüzde binanın giriş katında bulunan serginin teşhir tanzim planlamaları devam etmektedir ve başta öğrencilere yönelik olmak üzere, çeşitli eğitimler düzenlenmektedir.
Dönemin Sıhhiye Umum Müdürü Dr. Adnan Adıvar tarafından Sıhhi Müze adıyla kurulan bu müzede, doktorluğun yanında ressam ve hattat olan Dr. Hikmet Hamdi Bey, Dr. Ziya Hüzni Bey ve teknisyen ve mulaj mütehassısı Halit Hakkı Bey görev yapmıştır.
Müzede halka hastalıklar ve korunma yollarını göstermeye yönelik yağlı boya tabloları yapılması için resim atölyesi kuruldu. Bu atölyede kalori cetvelleri, yeni doğan sağlığı, alkolün zararları gibi çeşitli konulara yönelik uyarıcı levhalar hazırlandı. Resim atölyesiyle birlikte kurulmuş olan mulaj (Bir şeyin bal mumu, alçı vb. bir madde ile kalıbını çıkarmak için yapılan işlemlerin bütünü) atölyesinde ise Halit Hakkı Bey tarafından hastalıkların insanda yarattığı zararı gösteren mulajlar, maketler yapıldı. Bu çalışmaların yanı sıra müzede bilgilendirme amaçlı broşür ve kitaplar da hazırlandı. Türkiye’deki ana sağlık müzesi konumunda olan bu müze, diğer bölgelerde benzer şekilde materyallerin hazırlanmasına öncelik etmiştir.
“Sağlık Tarihimizde Eğitim ve Kültür Kurumu, Sağlık Müzesi Sergisi“ adıyla İstanbul İl Sağlık Müdürlüğü tarafından açılmış olan bu sergide, eski Sağlık Müzesi’nden eserlerin yanı sıra, sağlık kurumlarından alınan ve sağlık çalışanları tarafından bağışlanan tıbbi malzemelerden örnekler de yer almaktadır. Sergide yapılan yağlı boya tabloların orijinal kopyaları, sağlıkta kullanılan materyal, mulaj ve broşür örnekleri bulunuyor.
Sağlık Müzesi’nin tarihçesi ve kuruluşuna dair bilgilerle başlayan sergi ziyaretinde; rehberlerin eşliği ve bilgilendirmesi eşliğinde geçmiş dönemlere ait hazırlanmış broşür ve kitaplar, maketler incelendi. Öğrenciler halkı bilgilendirme amaçlı yapılmış olan yağlı boya tabloları, döneme ait fotoğraflar ve tıbbi malzemeler ile geçmişten bu güne sağlıktaki gelişmeleri inceleme fırsatı yakalamış oldu.