Sağlık Bilimleri Yüksekokulu - sbyo@gelisim.edu.tr

Sosyal Hizmet








 Şiddet önleme ve izleme merkezleri - kadın konukevleri


Şiddet Önleme Merkezleri, Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri Hakkında Yönetmelikte tarif edilen şekliyle şiddetin önlenmesi ile koruyucu ve önleyici tedbirlerin etkin bir biçimde uygulanmasına yönelik güçlendirici ve destekleyici danışmanlık, rehberlik, yönlendirme ve izleme hizmetlerinin verildiği, yeterli ve gerekli personelin görev yaptığı ve tercihen kadın personelin istihdam edildiği, çalışmaların yedi gün yirmi dört saat esasına göre yürütüldüğü merkezlerdir.


Türkiye’de 74 ilde ŞÖNİM hizmeti verilmektedir. Şiddet Önleme ve İzleme Merkezi, 8/3/2012 tarihli ve 6284 sayılı Ailenin Korunması ve Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine Dair Kanunun 14/ 1 maddesi dayanağı ile açılmıştır. Kurumun amaçları; Şiddete uğrayan veya şiddete uğrama tehlikesi bulunan kadınları, çocukları, aile bireylerini ve tek taraflı ısrarlı takip mağduru olan kişileri korumak, bu kişilere yönelik şiddetin önlenmesi amacıyla alınacak tedbirlere ilişkin hizmetleri sağlamak ve yürütmektir. Ayrıca, şiddet uygulayan/uygulama ihtimali bulunan kişilere yönelik hizmetler verilmesi de amaçlanmaktadır. Merkezlerde, meslek elemanı olarak sosyal hizmet, psikoloji, çocuk gelişimi, psikolojik danışmanlık ve rehberlik ile sosyoloji bölümlerinden mezun olan meslek mensupları görevlendirilmektedir.

Şiddet Önleme ve İzleme Merkezlerinde Sunulan Hizmetler
  • Başvuruların ve tedbir kararlarının alınması, görev alanındaki tüm bilgilerin sisteme işlenmesi, değerlendirilmesi ve izlenmesi için kurumlar arası iş birliğinin sağlanmasına yönelik koordinasyon hizmeti
  • Şiddet mağduru ve beraberindeki çocuklar ile görüşme yapılması, raporların hazırlanması, uygun görülen hizmetlerin sunumu ile sorunun çözümüne ilişkin rehberlik hizmetlerinin ilgili kamu kurum ve kuruluşlarıyla koordineli bir biçimde yürütülmesi ve sonuçların izlenmesine yönelik pisko-sosyal destek hizmeti
  • Basit sağlık müdahalesine ihtiyaç duyan şiddet mağdurları ve beraberindeki çocukların ihtiyaçlarının karşılanması ile gerekli destek ve yönlendirmenin yapılmasına yönelik sağlık destek hizmeti
  • Şiddet mağduru ve beraberindeki çocuğun ekonomik olarak güçlendirilmesi için ilgili mevzuat kapsamında maddi yardım ödemelerinin yapılması ve takibi ile istihdam edilmesi konusunda desteklenmesi ve beraberindeki çocuklarına kreş hizmeti sunulmasına yönelik ekonomik destek hizmeti
  • Çağrı hatlarına gelen ve ŞÖNİM’e iletilen başvuruların alınması, ihtiyaç ve talep doğrultusunda ilgili kurum ve kuruluşlarla iletişime geçilerek yönlendirme yapılmasına yönelik müdahale ve yönlendirme hizmeti
  • Hukuki destek hizmeti: Şiddet mağduruna ve beraberindeki çocuklarına Kanun kapsamında gerekli hukuki desteğin sağlanması veya baroların ilgili birimlerine yönlendirme yapılması ile müdahil olunan davaların takibine yönelik hukuki destek hizmeti
  • Şiddet mağduruna rehberlik yapılması ve ilgili kuruma yönlendirilmek üzere eğitim ve mesleki destek hizmeti
  • Şiddetin önlenmesine ilişkin toplumsal bilinçlendirme ve farkındalık çalışmalarının yapılmasına yönelik önleyici hizmet çalışmaları ve eğitimler düzenlenmektedir.
 
Kadın Konukevleri ise yine Şiddet Önleme ve İzleme Merkezleri Hakkında Yönetmeliğe göre; fiziksel, duygusal, cinsel, ekonomik ve sözlü istismara veya şiddete uğrayan kadınların şiddetten korunması, psiko-sosyal ve ekonomik sorunlarının çözülmesi, güçlendirilmesi ve bu dönemde kadınların varsa çocukları ile birlikte ihtiyaçlarının da karşılanması suretiyle geçici süreyle kalabilecekleri ve kadın konukevi, sığınmaevi, kadın sığınağı, kadınevi, şefkatevi ve benzeri adlarla açılmış ya da açılacak yatılı sosyal hizmet kuruluşlarıdır.

Kadın konukevlerinin amacı, kuruluşa kabul edilen kadınların şiddetsiz bir ortamda, yaşadıkları travma ile başa çıkabilmeleri, yeniden sağlıklı ilişkiler sürdürebilmelerine destek olmak üzere mesleki çalışmalar yapılarak kadın konukevlerinden ayrıldıktan sonra yaşamlarını kendi talepleri doğrultusunda sürdürmelerini sağlamaktır.  Ülkemizde bu hizmet, başta Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü olmak üzere, sivil toplum kuruluşları, ve yerel yönetimler tarafından yürütülmektedir. Kadın konukevlerinde, geçici süre için güvenli bir şekilde barınma ihtiyacı karşılanır, psikolojik ve sosyal destek sağlanır, barolar ile işbirliği yapılarak hukuksal danışmanlık hizmeti verilir, iş ve meslek edindirmeye yönelik çalışmalar yapılır, harçlık yardımı, Kadın ve çocukların eğitim süreçleri ve kreş yardımı yapılır ve konukevinden ayrıldıktan sonra kendi evini tutmak isteyenlere, bu konuda destek olunur.

Kuruluşta kalma süresi altı aydır. Gerektiğinde kalma süreleri uzatılmaktadır.  0–12 yaş arasında kız veya erkek çocuklar anneleriyle birlikte konukevinde kalabilirler. 12 yaşın üstündeki erkek çocuklar ise gerekli değerlendirmenin yapılmasın ardından Çocuk Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı kuruluşlara yerleştirilmektedirler. Durum değerlendirilmesine göre yasada 12 yaşından büyük erkek çocukları olan/engelli çocuğu olan vakalara özel durumlar göz önüne alınarak ev kiralanabileceği de yer almaktadır.
 
Şiddet Uygulayana Yönelik Verilen Destek Hizmetleri ise şunlardır:
  • Öfke kontrolü, stresle başa çıkma ve şiddeti önlemeye yönelik farkındalık sağlayarak tutum ve davranış değiştirmeyi hedefleyen eğitim ve rehabilitasyon programlarına katılım sağlanması amacıyla ilgili kurum ve kuruluşa yönlendirmek ve Sağlık Bakanlığı ile koordinasyon içerisinde takibini yapmak,
  • Alkol, uyuşturucu, uçucu veya uyarıcı madde bağımlılığı veya ruhsal bozukluğu bulunanlara bir sağlık kuruluşunda muayene veya tedavi olması hususunda danışmanlık yapmak veya bu kişileri yönlendirmek,
  • Meslek edindirme kurslarına katılması amacıyla Çalışma ve İş Kurumu İl Müdürlüğü, halk eğitim merkezleri ve benzeri kurum ve kuruluşlara yönlendirmek.