Sağlık Bilimleri Yüksekokulu - sbyo@gelisim.edu.tr

Hemşirelik








 İzolasyon önlemlerinde hemşirelik


Hastadan hastaya, hastadan ziyaretçilerine ve hastadan sağlık çalışanlarına mikroorganizma bulaşını önlemek amacıyla hastanelerde belirli izolasyon önlemleri uygulanmaktadır. Sağlık çalışanları arasında hasta ile en çok etkileşim halinde olan gruplardan biri olan hemşirelerin, izolasyon kurallarının uygulanması ve kontrolünde oldukça önemli rolleri vardır.


  • Standart Önlemler
Hastanedeki tüm hastalara, tanı ve enfeksiyon varlığına bakılmaksızın uygulanması gereken önlemlerdir. Hastaların vücut sıvılarının tümü, bütünlüğü bozulmuş deri ve muköz membranlarının potansiyel olarak enfeksiyöz olabileceği kabul edilmeli, bu nedenle temas durumunda veya bulaş ihtimalinde el hijyeni sağlanarak eldiven giyilmelidir. Eldiven kullanımından sonra tekrar el hijyeni sağlanmalıdır. Aynı hastada farklı girişimler veya farklı bölgeler için eldiven değiştirilmelidir.

Kontaminasyonu (bulaşı) önlemek için gerektiği takdirde koruyucu ekipmanlar kullanılmalıdır (önlük, maske, gözlük, yüz koruyucu vb.) Önlük, uygulanacak işleme göre, uygun tip ve boyutta seçilmelidir. Maske burnu, ağzı ve çeneyi tamamen içine almalı, yüze tam uymalıdır. Maske sekresyonlarla ıslandığı zaman değiştirilmeli, tekrar ve ortak kesinlikle kullanılmamalıdır. Gözlük veya yüz koruyucusu kullanımında, gözler veya yüz tam olarak kapanmalı, kullanılan ekipmanın yüze uygunluğu tam olmalı, yüze oturmalı ancak sıkmamalıdır. Eldivenler doğru tip ve boyutta seçilmelidir. Eldiven ile çalışırken sağlık çalışanları kendine ve çevreye teması sınırlamalıdır.

  • Bulaşma Yoluna Yönelik Önlemler
1. Temas Önlemleri

Enfekte ya da kolonize hastalardan indirekt temasla (enfekte objelerle temas) veya direkt temasla mikroorganizmaların (Metisiline dirençli S. aureus (MRSA), P. aeruginosa, Acinetobacter, ESBL-pozitif Klebsiella, E. coli vd…) bulaşmasını engellemek için standart önlemlere ek olarak uygulanması gereken uygulamaları kapsamaktadır. Hasta, bulaş riskini mümkün olduğunca en aza indirmek için tek kişilik odaya alınmalıdır. Odaya girişte steril olmayan, temiz eldiven giyilmeli, hasta veya çevresindeki cansız yüzeylerle temas halinde eldiven kullanılmalıdır. Vücut sekresyonları ile temas sonrasında eldiven değiştirilmelidir. Hastayla veya odadaki yüzeylerle temasın fazla olmasının beklendiği durumlarda, odaya girerken eldivene ek olarak steril olmayan, temiz bir önlük giyilmelidir. Odadan çıkmadan önce eldiven ve önlük çıkartılmalı, eller antibakteriyel sabunla yıkanmalı ya da el dezenfektanları kullanılmalıdır. Eldiven çıkartıldıktan ve eller yıkandıktan sonra odada hiçbir yere dokunulmamalıdır. Hastaya kullanılan araç gereçler mümkünse hastaya özel olmalıdır. Başka hastalara kullanılacaksa dezenfekte edilmeli ya da steril edilmelidir. Hastanın odasının kapısına temas izolasyonu simgesi “Kırmızı Yıldız” asılmalıdır.

2. Damlacık Önlemleri

Büyük partiküllü (> 5µm) damlacıkların geçişinin (kabakulak, kızamıkçık, influenza, pnömoni vd.) önlenmesinde standart önlemlere ek olan uygulamaları kapsamaktadır. Bulaşmanın olmaması için kaynak ve duyarlı kişi arasında yaklaşık 1 metreden fazla mesafe olmalıdır. Enfekte hastaların öksürmesi veya aspirasyon, entübasyon vb. işlemler esnasında bulaşma olabilir. Hasta, bulaş riskini mümkün olduğunca en aza indirmek için tek kişilik odaya alınmalıdır. Hemşireler ya da diğer sağlık profesyonelleri, hastaya 1 metreden yakın mesafede çalışırken cerrahi maske takmalıdır. Hasta çok gerekmedikçe oda dışına çıkarılmamalı, oda dışına çıkacaksa cerrahi maske ile çıkarılmalıdır. Hastanın odasının kapısına damlacık izolasyonu simgesi “Mavi Çiçek” asılmalıdır.

3. Hava Yolu (Solunum) Önlemleri

Küçük partiküllü (< 5µm) damlacıkların geçişinin (kızamık, suçiçeği, SARS, tüberküloz vd.) önlenmesinde standart önlemlere ek olan uygulamaları kapsamaktadır. Hasta, bulaş riskini mümkün olduğunca en aza indirmek için tek kişilik odaya alınmalıdır. Odada özel havalandırma ya da ventilasyon sistemi gereklidir ve saatte 6-12 kez hava değişimi sağlanmalıdır. Oda kapısı kapalı tutulmalıdır. Çok   geçerli   nedenler   olmadıkça   hasta   oda dışına   çıkarılmamalı, çıkması   gerekiyorsa N95 maske takmalıdır. Hasta   odasına   giren   herkes   N95   maske takmalı, duyarlı kişiler odaya sokulmamalıdır. Hastanın odasının kapısına solunum izolasyonu simgesi “Sarı Yaprak” asılmalıdır. Odada toz kontrolü etkin bir şekilde sağlanmalı, tüm yüzeyler kolay silinip dezenfekte edilebilir nitelikte olmalıdır.